Elk jaar trappen miljoenen mensen tegelijkertijd in dezelfde valkuil. Dat is rond 1 januari. Aan het eind van het jaar wordt de balans opgemaakt. Er is van alles gebeurd, maar ook veel blijven liggen. Werk levert nog steeds te weinig op, te weinig geld en te weinig plezier. Thuis zijn er allerlei klussen blijven liggen, zoals het aanpassen van de tuin en het maken van een fotoalbum van de laatste vakantie. En het wordt nu echt tijd om meer te bewegen, gezonder te eten en wat kilo’s af te vallen. Dus verhuizen al deze doelen naar de goede voornemens voor het nieuwe jaar. Herkenbaar?
Kurtis Pykes, een Amerikaanse blogger die schrijft over gedragsverandering en levensgeluk, beweert dat doelen stellen voor de meeste mensen volledig zinloos is. In plaats dat mensen er gelukkiger van worden, leidt het vooral tot teleurstelling en frustratie. We houden onszelf voor de gek. Zeker als we het doel ook nog gaan visualiseren. Dan ervaart ons brein al de beloning, terwijl we nog geen stap verder zijn. Doelen zijn zwart-wit. Je bereikt ze of niet, het verschil tussen succes en falen met niets ertussen. Doelen die we stellen zeggen veel over wat we niet willen, maar niets over waarom we iets niet willen. Ze gaan over symptomen, maar niet over oorzaken.
Doelen geven richting
Volgens Pykes is het slimmer om doelen niet te beschouwen als een bestemming, maar als een richting. Ze bieden houvast bij de keuzes die je maakt. Systemen zorgen voor de werkelijke verandering. Door systemen te hanteren, kom je dichter bij je doel. En dat zorgt er meteen voor dat je niet alleen succes hebt als je doel is bereikt, maar dat je elke stap in de goede richting als een succes mag beschouwen. Een bekend voorbeeld van een systeem is: als je in een jaar een boek af wilt hebben (doel), dan moet je elke dag twee pagina’s schrijven (systeem).
Systeem in 5 stappen
Nu is een systeem niet alleen een antwoord op het “hoe”. Pykes noemt vijf stappen om een systeem succesvol in te zetten:
Stap 1: Maak concreet wat je wilt
De nadruk in deze stap ligt op concreet. Ik wil gelukkig worden is niet concreet. Ik wil rijk worden ook niet. Ik wil binnen een jaar een boek hebben geschreven, is wel concreet. Een roman van 500 pagina’s is nog concreter. Beschrijf dus zo volledig als mogelijk hoe je wens eruit ziet.
Stap 2: Stel jezelf 5 keer de waarom-vraag
Door jezelf af te vragen waarom je iets wilt, kom je er achter waarom je het nog niet hebt bereikt. Je komt dus tot de kern van je probleem en weet dan ook waar je aan moet gaan werken. In het voorbeeld van het boek, is de eerste vraag waarom je dat wilt. Bijvoorbeeld omdat je beroemd wilt worden als schrijver. Waarom? Omdat mensen dan eindelijk je verhaal horen. Waarom? Omdat er nu niet naar je geluisterd wordt. Waarom? Omdat je verlegen bent en weinig mensen kent.
Stap 3: Zorg dat je weet wat je moet doen
In de meeste gevallen hebben anderen al hetzelfde of een vergelijkbaar doel gehad als jij. Alleen de reden waarom ze dat doel hadden, was anders. De stappen om je doel te bereiken, kan je van die anderen kopiëren. Als je even zoekt op het internet, vind je al snel verschillende methoden om binnen een jaar een miljoen te verdienen. Kijk welke methode jou het meest aanspreekt.
Stap 4: Implementatieplan
Nu je weet wat je moet doen om te komen tot je gewenste resultaat, is het alleen nog zaak om concreet te maken hoe je dat gaat doen. Ook hier geldt dat je heel duidelijk moet zijn. In het voorbeeld van het schrijven van een boek in een jaar, is twee pagina’s per dag al een goede stap. Nog beter is dat je afspreekt wanneer je elke dag die twee pagina’s schrijft. Doe je dat ’s ochtends, ’s middags of ’s avonds. Misschien wel ’s nachts? En waar ga je die pagina’s schrijven en wat heb je er precies voor nodig?
Stap 5: Evalueren
Als je een tijdje volgens je systeem aan het werk bent geweest, is het goed om voor jezelf na te gaan of het voor je werkt. Boek je voldoende vooruitgang en gaat het naar je zin? Of werkt het misschien beter voor je om in plaats van dagelijks twee pagina’s, om de dag vier pagina’s te schrijven? Probeer het een tijdje en als het beter werkt, pas je je systeem aan. Op die manier zorg je dat het gemakkelijker is om gemotiveerd te blijven.
Waarom systemen werken
Door systemen toe te passen, vergroot je de kans op succes aanzienlijk. Ze zorgen ervoor dat je beter nadenkt over wat je precies wilt en hoe je dit kunt bereiken. Systemen richten zich op activiteiten en vaardigheden. Door dingen te leren en dingen te doen, komt je doel steeds dichterbij. Maar ook als je het doel niet haalt, heb je wel dingen geleerd en gedaan. Je hebt je tijd dus waardevol besteed. De voordelen van de veranderingen die je hebt bereikt, neem je je leven lang mee, doordat je er voor jezelf een systeem van hebt gemaakt. Stel dat je 10 kilo wilde afvallen en daarom vijf keer in de week bent gaan sporten. Ook als die 10 kilo niet is gelukt, ben je gewend geraakt om regelmatig te sporten. Systemen zorgen ook voor heel veel kleinere successen (lees: geluksmomentjes) in plaats van alleen dat grote zwart-wit moment van succes of falen als je doel wel of niet is bereikt.
Nog een systeem dat werkt
De systemen van Pykes zijn een methode om te komen tot een gewenst resultaat. Bij Solkie werken we ook zo. Door kleine stappen te zetten kom je steeds dichter bij je grote wens. Door elke keer laagdrempelig tevredenheid en werkplezier onder medewerkers te meten, kun je de stappen maken om uiteindelijk te komen tot die organisatie waar iedereen met een glimlach aan het werk gaat. Wil je daar meer over weten? Bel Solkie.
