De afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen leren en succes. De aanname dat leren alleen is weggelegd voor intelligente mensen, is weerlegd met de conclusie dat leren een methodiek is, die ook intelligente mensen moeten aanleren en niet bij geboorte meekrijgen. Als je leren kan leren en leren een voorwaarde is voor succesvol zijn, dan rijst de vraag hoe je dat kunt implementeren in je organisatie. Want dat lerende organisaties succesvoller zijn dan andere, is ook intussen een bewezen feit.
Lerende organisaties zijn succesvoller omdat ze beter in staat zijn om in te spelen op ontwikkelingen. Die ontwikkelingen volgen elkaar steeds sneller op. De markt fluctueert; we doen via internet zaken met de hele wereld, maar daar zit ook de concurrentie. De mogelijkheden die technologie ons biedt, zijn inmiddels bijna grenzeloos. En waar we voorheen netjes werkten in onze eigen bedrijfskolom, hebben we nu te maken met allerlei samenwerkingsvormen en innovatieve startups. Als we niet in staat zijn om te leren, raken we al snel achterop. Maar dat wetende, blijft de vraag staan: hoe dan?
Beter leren leren
De eerste vraag is hoe je kan leren. Zoals gezegd is leren niet aangeboren, maar een vaardigheid die je onder de knie kan krijgen. Ulrich Boser heeft onder meer in zijn boek ‘Learning Better’ uitgelegd hoe we zelf aan ons vermogen om te leren, kunnen werken:
- Het begint bij het duidelijk omschrijven wat je wilt leren. Wat is je leerdoelstelling? Vervolgens maak je een stappenplan om dat doel te bereiken. Door het concreet te maken, wordt het gemakkelijker om te doen en ook het gewenste resultaat te behalen
- Vervolgens gaat het erom dat je de stof die je tot je wilt nemen, probeert te doorgronden. Van weten naar begrijpen, dus. Pas als je werkelijk snapt hoe iets in elkaar zit of waarom iets is zoals het is, maak je de stof ook eigen. Dat vraagt om een kritisch houding ten aanzien van alles wat je leert.
- Na het leren en bestuderen is het belangrijk om tijd te nemen voor reflectie, zodat de geleerde materie de tijd krijgt om een plek te vinden in het geheel van alle kennis die je hebt. Zodra alles op z’n plaats is gevallen, kan je weer verder.
De lerende organisatie
Nu we weten hoe we beter leren, is de volgende vraag hoe we dat succesvol kunnen toepassen in een organisatie. Want waar veel mensen de mond vol hebben over de lerende organisatie, zijn er maar een handjevol die dat consequent succesvol toepassen. Dat is niet zo gek, want het vraagt om veel aandacht en stelt ook de nodige voorwaarden. David Garvin, verbonden aan de Harvard Business School, schreef er in 2008 al over:
- De belangrijkste voorwaarde voor een lerende organisatie is een veilige omgeving. Pas als je fouten mag maken, open en eerlijk je mening mag geven of kritische vragen kunt stellen, kun je van elkaar leren.
- Leren moet een onderdeel zijn van het dagelijks proces en niet iets incidenteels of tijdelijks zijn. Pas als het normaal is dat kennis en inzichten met elkaar worden gedeeld en bedrijfsprocessen zijn gericht op het verwerven en verspreiden van kennis, bouw je aan een lerende organisatie.
- Een lerende organisatie is van iedereen, maar begint wel met het voorbeeld dat directie en management geven. Ook zijn ze de dragers van een cultuur waarin er ruimte is voor kritische vragen, afwijkende ideeën en discussie. Ze moeten ervoor open staan en er met aandacht naar luisteren.
Lees hier meer over een growth mindset, de voorwaarde om te groeien in je ontwikkeling.
Veiligheid als voorwaarde
Uit universitair onderzoek is gebleken dat organisaties waar medewerkers zich veilig voelen, innovaties succesvoller zijn. Google komt in een grootschalig onderzoek tot min of meer dezelfde conclusie: bij de vraag wat de belangrijkste voorwaarde is voor teams om goed te functioneren, kwam als antwoord ‘psychologische veiligheid’. Om die veiligheid in de organisatie te creëren, moeten directie en managers eerst eerlijk naar zichzelf durven te kijken. Ze moeten immers de bereidheid hebben om open te staan voor suggesties en kritiek. Sterker nog; ze moeten bereid zijn om een onderzoekende, lerende houding onder medewerkers te stimuleren. Frequent onderzoek onder medewerkers en leidinggevenden kan inzicht bieden in die bereidheid, probeer het nu zelf.
