Voor we het kunnen hebben over het meten van motivatie, zullen we eerst moeten weten wat we precies onder motivatie verstaan. Waarin verschilt motivatie bijvoorbeeld van motief? En is motivatie altijd hetzelfde of zijn er verschillende vormen van motivatie en meet je die dan op dezelfde manier? In dit blog komt het allemaal aan de orde en krijg je ook antwoord op de vraag hoe je motivatie meet. Wil je dat nu al weten? Scroll dan meteen naar het eind van dit blog.
Motivatie en motief
Is er een verschil tussen motivatie en motief? Ja, formeel wel, maar het is best lastig om een grens tussen de twee te trekken. Volgens de definities is motivatie het psychologisch proces dat is gerelateerd aan bepaald gedrag en het motief de oorzaak van gedrag. Eigenlijk hebben we het altijd over motivatie, tenzij het gaat over criminaliteit. Dan is altijd de vraag wat het motief was. Terwijl we eigenlijk net zo goed kunnen vragen wat de crimineel motiveerde tot het gedrag.
Manieren van motivatie
Je kunt op tal van manieren gemotiveerd raken of anderen motiveren. Een aantal van deze technieken kan je ook toepassen om medewerkers te motiveren. Kijk zelf maar:
- Belonen: er zijn allerlei vormen van belonen, zoals erkenning, een financiële bonus of een etentje.
- Doelen stellen: door aansprekende en haalbare doelen te stellen, krijg je mensen in beweging
- Competitie: veel mensen zijn gevoelig voor een wedstrijdje en willen graag winnen van anderen
- Visualiseren: door je voor te stellen hoe iets er uit gaat zien, ga je gemakkelijker aan het werk
- Affirmaties: met positieve verklaringen over jezelf pep je jezelf op om iets te gaan doen
- Evaluatie: door te weten wat goed ging en wat nog beter kan, wil je jezelf verbeteren.
Vormen van motivatie
Als we het hebben over vormen van motivatie, dan gaat het al snel over intrinsieke en extrinsieke motivatie. We hebben daar zelf ook al eens een uitgebreider blog over geschreven. Amerikaanse wetenschappers Paul Simon Adler en Clara Xiaoling Chen voegen in een publicatie “Combining Creativity and Control: Understanding Individual Motivation in Large-Scale Collaborative Creativity” daar nog twee vormen van motivatie aan toe. We zetten ze alle vier hier in het kort op een rijtje:
- Intrinsieke motivatie
Intrinsieke motivatie komt vanuit jezelf. Je gaat iets doen omdat er zin in hebt, plezier aan beleeft. Die motivatie kan voortkomen uit het resultaat van je inspanning of activiteit. Zoals het bouwen van een overkapping in de tuin, zodat je daarna het gehele jaar droog buiten kunt zitten. Of je gaat sporten omdat je graag een goede conditie wilt hebben. Zodra het plezier vooral voortkomt uit de activiteit zelf, spreken we van een autotelische activiteit. Je geniet van het sporten en dat het ook zorgt voor een goede conditie, is mooi meegenomen.
- Extrinsieke motivatie
Bij extrinsieke motivatie is het een externe factor wat je aanzet tot bepaald gedrag. Je werkt omdat je er geld voor krijgt. Je sport omdat je er daardoor beter uitziet en dat aandacht en complimenten van anderen oplevert. Je koopt een andere auto omdat deze meer status heeft. Andersom werkt het ook; je doet iets omdat je anders gestraft wordt. Je werkt over omdat je anders wordt ontslagen.
- Identificatie
Bij identificatie doe je dingen om ergens bij te horen. Het is een natuurlijke menselijke behoefte om ergens bij te willen horen. Dat kunnen familie of vrienden zijn, maar ook een buurt of collega’s. Een groep biedt veiligheid, zekerheid en je kunt daar ook een deel van je identiteit aan ontlenen. Je neemt voor een deel de normen, waarden en ambities van de groep over en past je gedrag daarop aan.
- Introjectie
Bij introjectie gaat het om gedrag om je status te behouden of te verbeteren. Dat is dus anders dan extrinsieke motivatie waarbij het kan gaan om het krijgen van waardering. Je status is iets wat je jezelf toekent in relatie tot een specifieke omgeving. Zo kan je je sportteam bijvoorbeeld motiveren om elke wedstrijd te winnen, zodat je zelf tegen je vrienden kunt zeggen dat je een keer kampioen bent geweest.
Balans
Motivatie werkt het best als er een balans is tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie. Als het altijd uit jezelf moet komen en er geen externe motivatiefactoren zijn, maakt je dat kwetsbaar. Maar andersom houdt het zonder intrinsieke motivatie snel op. Onderzoek heeft laten zien dat het effect van externe motivatie als bonussen van korte duur is. In die zin heeft intrinsieke motivatie een veel langere adem. Voor identificatie en introjectie geldt dat deze persoonlijk zijn en als werkgever of HR manager niet beïnvloedbaar zijn.
Motivatie meten
Als werkgever of manager wil je graag weten hoe het staat met de motivatie onder medewerkers. Wat motiveert ze en op welke manier kan je dat positief beïnvloeden? Andersom werkt natuurlijk ook: wat demotiveert je medewerkers en hoe kan je dit voorkomen? Met het medewerkersonderzoek kan je op objectieve wijze informatie verzamelen en krijg je een compleet overzicht van de motivatie op de werkvloer. Door gericht door te vragen, krijg je meer inzicht in de drijfveren van medewerkers. Solkie kan met gerichte vragen de motivatie onder medewerkers frequent in beeld brengen en de factoren die hierop van invloed zijn, achterhalen. Het antwoord op de vraag of je motivatie kunt meten, luidt dus: JA.
Meer weten? Bel Solkie.
