Duurzame inzetbaarheid is een term die je steeds vaker tegenkomt, maar waar ook veel misverstanden over bestaan. Het is iets anders dan een leven lang werken. Het is meer dan zorgen dat je gezond en vitaal blijft. Duurzame inzetbaarheid gaat om de combinatie van drie dingen: arbeidsvermogen, vaardigheden en vitaliteit. Die drie samen bepalen de mate waarin je duurzaam inzetbaar bent. In dit blog leggen we je uit hoe dat zit.
Arbeidsvermogen
Bij arbeidsvermogen gaat het om de mate waarin je in staat bent om je werk te verrichten. Dat wordt gezien vanuit drie perspectieven: fysiek, mentaal en sociaal. De mate waarin aanspraak wordt gedaan op die drie criteria, verschilt per vakgebied en functie. Je kunt je voorstellen dat voor bepaalde beroepen, zoals timmerman of betonvlechter, de fysieke factor het meest belangrijk is. Voor een psycholoog of maatschappelijk werker zijn juiste de mentale en sociale factoren dominant. Toch zullen alle drie criteria van een bepaald minimaal niveau moeten zijn om überhaupt te kunnen werken.
Vaardigheden
Om je werk te kunnen doen, moet je over bepaalde vaardigheden beschikken. De vaardigheden die nodig zijn voor een bepaald vakgebied of specifieke functie, veranderen in de tijd. Een boekhouder moest vroeger kunnen lezen, rekenen, schrijven en bijvoorbeeld een balans kunnen lezen. Tegenwoordig zijn daar vaardigheden als typen en het kunnen gebruiken van software bijgekomen. Je vaardigheden bieden dus geen garanties voor de toekomst en vandaar dat er wordt benadrukt dat je je hele werkzame leven lang aan je vaardigheden moet blijven werken om duurzaam inzetbaar te blijven.
Vitaliteit
Dit is het meest complexe aspect van duurzame inzetbaarheid. Misschien is vitaliteit het best te omschrijven als de mate waarin je flexibel en weerbaar bent, zodat je om kunt gaan met veranderingen. Je mentale vitaliteit heb je nodig om emotioneel stabiel te blijven; het positieve perspectief te blijven zien bij teleurstellingen of werkdruk. Kortom, om jezelf niet te verliezen. Fysieke vitaliteit heb je nodig om het vol te houden, elke week, jaar in, jaar uit. Als je voortdurend moe bent, worden ook je weerbaarheid en weerstand minder en loop je het risico om uit te vallen. Een goede lichamelijke conditie helpt je je werk te doen.
Wat is duurzame inzetbaarheid volgens het Arboportaal
Het Arboportaal is een initiatief van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De website is opgezet als startpunt voor werkgevers, professionals en werknemers die informatie zoeken over goede arbeidsomstandigheden. “Duurzame inzetbaarheid” volgens Arboportaal: werknemers die minder vaak ziek zijn, meer plezier hebben in hun werk en daardoor ook productiever zijn. Allemaal omdat werkgevers met aandacht naar hun werknemers kijken, betrokken zijn en bereid zijn in hen te investeren.
Stress is de vijand
Volgens met ministerie van Volksgezondheid kampt 17% van de werknemers in Nederland met klachten die gerelateerd zijn aan stress en burn-out. Het is de belangrijkste verzuimfactor en de grootste bedreiging voor duurzame inzetbaarheid. Als je langdurig wordt blootgesteld aan stress, raak je overbelast, oververmoeid en val je op een gegeven moment uit. Daarnaast heb je geen tijd en zin om aan je vaardigheden te werken en ook je vitaliteit komt onder druk te staan.
Aanpak op twee fronten
Wil je werken aan de duurzame inzetbaarheid van je medewerkers, dan zul je dat dus aan twee kanten moeten aanpakken. Enerzijds door het arbeidsvermogen te verhogen en dat kan je onder meer doen door te werken aan de vitaliteit en vaardigheden van mensen. Dat heeft alleen maar zin als je tegelijkertijd werkt aan stressreductie. Natuurlijk gaat de coping van mensen omhoog als ze zich vitaler voelen en over voldoende vaardigheden beschikken om hun werk te doen. Ze zullen dan minder snel stress ervaren. Maar door stress werkelijk aan te pakken, is de winst in duurzame inzetbaarheid vele malen groter.
Meten is weten
Het is best lastig om voortdurend de thermometer in je organisatie te hebben om af te kunnen lezen hoe iedereen zich voelt. Solkie kan je daarbij helpen, met frequent laagdrempelig digitaal onderzoek onder je medewerkers. Verschillende aspecten die horen bij arbeidsvermogen, vaardigheden, vitaliteit en stress worden in dat onderzoek opgenomen, zodat je als organisatie een goed beeld krijgt van duurzame inzetbaarheid in je organisatie en daarin ook trends kunt onderscheiden. En zo weet je al snel waar je bij je mensen specifiek op moet inzetten. Probeer het een keertje zelf uit of bekijk het dashboard.
